Wat zijn de verschillen tussen inhuur en opdracht?
Hoe beïnvloeden de Wet DBA en Wtta mijn buitenruimteproject?
Leestijd: 10 tot 13 minuten | laatste aanpassing: 9 oktober 2024
De onrust rondom de Wet DBA neemt toe, en met de aankomende strengere handhaving wordt het steeds belangrijker om de juiste keuze te maken tussen inhuur en opdracht. Hoe bepaal je voor jouw project in de openbare ruimte welke juridische vorm het beste past?
In dit artikel vergelijken we de opties: inhuren via de WAADI-wetgeving of werken met een overeenkomst van opdracht (OVO) met een zzp’er of bureau. We geven een helder overzicht van de verschillen, voordelen en verplichtingen zodat je goed voorbereid bent. Hoe kun je schijnzelfstandigheid onder de Wet DBA voorkomen, en wat betekent de Wet Toelating Terbeschikkingstelling Arbeidskrachten (Wtta) voor jouw situatie? Ontdek hier de antwoorden.
Voor dit artikel heeft Nicole Behnke, met 21 jaar ervaring in de uitzendbranche en expertise in SNA- en VCU-certificering, een interview gehouden met Projectcoördinator Pia Wouters. Pia coördineert sinds 2017 vakdeskundigen in de buitenruimte en heeft uitgebreide ervaring met de voor- en nadelen van werken via inhuur of een overeenkomst van opdracht. Vanuit hun ervaring delen met jou concrete inzichten en tips die je helpen om de juiste keuzes te maken en schijnzelfstandigheid te voorkomen.
Wat is het verschil tussen detacheren en zzp?
Dit is de vraag die nu veel gevraagd wordt. Als je kiest voor uitzenden of detacheren huur je iemand in onder de WAADI-wetgeving. Met een zzp’er sluit je net als met veel organisaties een overeenkomst van opdracht (OVO) af.
Bij inhuur heb jij leiding en toezicht over de uitgezonden of gedetacheerde medewerker. Bij een OVO geef je een opdracht aan een zzp’er of bureau er is dus geen leiding of toezicht op de persoon die de opdracht uitvoert.
Hoe beïnvloeden de Wet DBA en Wtta mijn opdrachten?
De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA) en de Wet Toelating Terbeschikkingstelling Arbeidskrachten (Wtta) hebben invloed op de afspraken en vooral de borging van het inzetten van externe deskundigen voor jouw buitenruimteprojecten.
De Wet DBA moet schijnzelfstandigheid voorkomen
De overheid wil met De Wet DBA schijnzelfstandigheid voorkomen. Het verplicht je als opdrachtgever en opdrachtnemer de arbeidsrelatie helder af te bakenen. Het beleid bestaat sinds mei 2016, en de wetgeving is onveranderd. De huidige onrust is ontstaan door de aangekondigde strengere handhaving vanaf 2025 door de Belastingdienst. Het handhavingsmoratorium vervalt namelijk op 1 januari 2025. Moet jij je zorgen maken over deze handhaving? In principe niet, als je nu al volgens de regels van deze wet werkt.
Wat betekent de Wtta voor mijn project?
De Wet Toelating Terbeschikkingstelling Arbeidskrachten (Wtta) is ontworpen om het inzetten van externe arbeidskrachten transparanter en veiliger te maken. Hoewel de invoering van deze wet uitgesteld is, staat vast dat de overheid de regelgeving rondom inhuur strenger zal maken. Wanneer de Wtta van kracht wordt, mogen opdrachtgevers uitsluitend samenwerken met ‘toegelaten uitleners’ die voldoen aan strikte eisen op het gebied van registratie en naleving. Dit betekent dat je als opdrachtgever extra verantwoordelijkheden krijgt en dat je boetes riskeert als je niet voldoet aan deze eisen.
Voor de dagelijkse praktijk van jouw buitenruimteproject betekent dit dat je maatregelen moet nemen om de juiste uitleners te selecteren en de wettelijke verplichtingen te volgen. Je kunt efficiënte stappen zetten straks de regels te volgens zonder in te boeten op werkproces en resultaat.
De Wet DBA is al verplicht en de Wtta duurt nog even
Kortom, werken volgens de Wet DBA is al verplicht, en voor de Wtta heb je nog ruim de tijd om je goed voor te bereiden.
Misschien twijfel je of je voldoet aan de Wet DBA. In de volgende alinea gaan we hier dieper op in.
Wil je alvast voorbereidingen treffen voor de Wtta? Lees het kennisdocument over de gevolgen van de Wtta voor opdrachtgevers en download daar handige controlelijst om stapsgewijs alles in orde te maken.
Voldoet mijn zzp’er aan de Wet DBA? Met controlelijst!
In je team werkt ook een zzp’er aan je buitenruimteproject. De zzp’er heeft deskundigheid die je niet kan missen. Jouw zzp’er gebruikt zijn eigen laptop en telefoon. Wel gebruikt de zzp’er de programma’s of bijvoorbeeld de apparatuur van jouw organisatie. Jij ziet toe dat het afgeleverde werk voldoet aan de eisen en stuurt bij wanneer dit niet zo is. Je zzp’er werkt al een paar jaar binnen je organisatie en, zover jij weet, zijn er geen andere opdrachtgevers. Wanneer de zzp’er een fout maakt, is jouw organisatie waarschijnlijk verantwoordelijk. Je weet namelijk niet of de zzp’er verzekerd is voor de opdracht.
Is dit jouw situatie? Dan spreek je waarschijnlijk van schijnzelfstandigheid en wordt je zzp’er feitelijk gezien als een medewerker.
Controlelijst: Voldoe ik aan de Wet DBA?
Om te voorkomen dat je zzp’er als werknemer wordt gezien en om aan de Wet DBA te voldoen, zorg je ervoor dat je altijd voldoet aan de volgende punten:
- Geen gezagsverhouding: Behandel de zzp’er als een externe expert zonder aansturingsverantwoordelijkheid. Voorkom een situatie waarin de zzp’er regelmatig aan jouw teamleden rapporteert of dagelijks door hen wordt aangestuurd.
- Zelfstandigheid in uitvoering: De zzp’er moet volledig zelfstandig werken. Geef geen instructies over hoe hij of zij de werkzaamheden moet uitvoeren, zolang het resultaat aan de eisen voldoet.
- Geen gebruik van bedrijfsmiddelen: Beperk het gebruik van jouw bedrijfsuitrusting zoals auto’s, werkmateriaal en software tot een minimum. Laat de zzp’er bij voorkeur werken met eigen middelen.
- Meerdere opdrachtgevers: Vraag of de zzp’er voor meerdere opdrachtgevers werkt. Een zzp’er die enkel voor jouw organisatie werkt, kan gezien worden als een verkapte werknemer. Borg dit ook voor een eventuele controle.
- Duidelijke overeenkomst van opdracht: Maak een schriftelijke overeenkomst van opdracht waarin duidelijk staat beschreven dat er geen sprake is van een dienstverband. Deze overeenkomst moet goedgekeurd zijn door de Belastingdienst of gebaseerd zijn op een modelovereenkomst.
- Eigen aansprakelijkheid en verzekering: Zorg dat de zzp’er zijn of haar eigen aansprakelijkheid dekt. Vraag naar een beroeps- of bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering en leg dit vast in de overeenkomst.
- Gedefinieerde en afgebakende opdrachten: Stel voor elke opdracht een duidelijke projectomschrijving op met begin- en einddatum. Voorkom dat de samenwerking overloopt in structureel, langetermijnwerk.
Met deze checklist voorkom je dat jouw samenwerking met een zzp’er onder de Wet DBA wordt gezien als schijnzelfstandigheid. Door deze punten zorgvuldig na te leven, beperk je juridische risico’s en behoud je de flexibiliteit van het werken met zelfstandige professionals.
Download de zzp-checklist waarmee je eenvoudig alle punten controleert en borgt.
Wat is een overeenkomst van opdracht?
Een overeenkomst van opdracht (OVO) geeft flexibiliteit en zelfstandigheid aan opdrachtnemers zoals ingenieursbureaus of zzp’ers. Ideaal voor opdrachtgevers die geen directe aansturing willen en schijnzelfstandigheid onder de Wet DBA willen voorkomen.
Jij als opdrachtgever hebt dan geen leiding en toezicht. Zelfs wanneer de zzp’er of de medewerker van de opdrachtnemer op locatie bij je organisatie werkt, mag er geen sprake zijn van leiding en toezicht.
De opdrachtnemer is zelfstandig en volledig verantwoordelijk voor het behalen van het afgesproken resultaat. Dit maakt de OVO aantrekkelijk voor situaties waarin specifieke expertise vereist is en de opdrachtgever geen directe controle wil uitoefenen over de werkwijze.
Volgens Pia biedt de OVO de opdrachtnemer meer vrijheid. Het vraagt meer zelfstandigheid en verantwoordelijkheid. Jij als opdrachtgever hebt minder verplichtingen. Denk aan het bieden van arbeidsvoorwaarden of het bijhouden van verlofuren. Daarnaast heeft de opdrachtnemer de verantwoordelijkheid over het afgesproken resultaat. Omdat je vooraf de kosten en de resultaten afspreek maakt dit de OVO vaak kosteneffectief voor projecten.
Drie voordelen van een overeenkomst van opdracht
- Je betaalt alleen voor de afgesproken diensten. Bij een duidelijk omschreven project kan dit zorgen voor lagere totale kosten
- Door gebruik te maken van een overeenkomst van opdracht kun je gespecialiseerde kennis van een andere organisatie inzetten
- De opdrachtnemer is verantwoordelijk voor de opdracht. Het financiële risico voor jouw organisatie is hierdoor kleiner
Drie nadelen van een overeenkomst van opdracht
- Je hebt minder directe controle op de opdracht, doordat de opdrachtnemer een externe partij is
- Zonder duidelijk omschreven opdracht kunnen er extra kosten voor wijzigingen of aanvullend werk zijn
- Het succes van jouw project hangt af van de prestaties van de opdrachtnemer. Goede onderlinge communicatie blijft belangrijk.
Wat is inhuren onder de WAADI?
Inhuren onder de WAADI houdt in dat je organisatie personeel inhuurt via een detacheringsbureau of uitzendbureau. De ingehuurde medewerkers blijven formeel in dienst van het bureau. Ze werken onder leiding en toezicht van jou, de opdrachtgever. Dit betekent dat de opdrachtgever, jij dus, verantwoordelijk is voor de dagelijkse aansturing en ook aansprakelijk is bij fouten of ongevallen.
Voor Pia is dit een belangrijk punt: de verantwoordelijkheid over het werk ligt volledig bij de opdrachtgever.
De voordelen van inlenen onder de WAADI
- De flexibiliteit
- Je kunt eenvoudig opschalen en afschalen zonder arbeidscontracten
- Je draagt geen ziekterisico of andere werkgeverslasten
De nadelen van een vak deskundige inhuren
- Geen directe binding zoals een arbeidscontract of overeenkomst tussen de externe deskundige en jouw organisatie of het project
- Bij veranderende wetgeving zoals de Wtta kan het uurtarief aanzienlijk stijgen
- Wanneer de ingehuurde medewerker fouten maakt ligt de verantwoordelijkheid bij je eigen organisatie
Welke optie past bij mijn buitenruimteproject: Inhuur of een overeenkomst van opdracht
Onder de WAADI ligt de leiding en toezicht bij de opdrachtgever, terwijl bij een OVO deze verantwoordelijkheid bij de opdrachtnemer ligt.
Afhankelijk van je projectdoelstellingen en de aard van het werk kunnen zowel inhuur als een opdracht voordelen bieden. Als je op zoek bent naar tijdelijk personeel dat je kunt aansturen, biedt inhuur via de WAADI-wetgeving wellicht meer flexibiliteit. Zoek je een zelfstandige expert met specifieke kennis voor een afgebakend project? Dan past een overeenkomst van opdracht mogelijk beter. Hieronder zetten we de belangrijkste afwegingen op een rij om de beste keuze te maken voor jouw project.
Brancheorganisatie NBBU schrijft over de Wtta: ‘Het wetsvoorstel introduceert een toelatingsstelsel in de Waadi. Het stelsel moet de positie van de ter beschikking gestelde arbeidskrachten verbeteren, arbeidsmigranten in het bijzonder, en een gelijk speelveld voor alle in- en uitleners waarborgen.’.
- bron: Brancheorganisatie NBBU
Wanneer kies ik voor inhuren?
Inhuren is ideaal voor situaties waarin je tijdelijke ondersteuning nodig hebt en controle wilt houden over het werkproces. Onder de Wtta komt hier wel een extra administratieve last bij. Pia geeft in het interview in augustus 2024 aan dat de Wtta nog niet leeft bij de opdrachtgevers die zij spreekt. Er is daarom nog geen zicht op organisatorische aanpassingen die we kunnen verwachten bij de invoering van deze wetgeving doorgevoerd is.
Uit het verleden weten we wel dat het verstandig is je nu al voor te bereiden op de nieuwe wet. Misschien herinner je nog het verdwijnen van de VAR-verklaring voor zzp’ers bij de invoering van de wet DBA? We zagen bij de invoering van de Wet DBA dat juridische afdelingen aan de rem trokken. Opdrachten van zzp’ers werden gestopt. Het gevolg was chaotisch. Er werden duurdere inhuur constructies via detacheerders afgesproken of zzp’ers verdwenen naar andere opdrachten.
Wanneer kies ik voor een overeenkomst van opdracht?
Een overeenkomst van opdracht is geschikt voor projecten waar specifieke expertise nodig is en de opdrachtgever het proces volledig uit handen wil geven. De opdrachtnemer is dan verantwoordelijk voor het eindresultaat, wat de opdrachtgever meer ruimte geeft om zich op andere zaken te concentreren.
Hieronder enkele voorbeelden waarbij een OVO een goede keuze is:
- Inrichtingen of herinrichtingen van een (openbare) ruimte: Wil je gemeente bijvoorbeeld een park aanleggen of herinrichten? Je kan het hele proces of delen ervan laten uitvoeren door een extern bureau. Bijvoorbeeld het onderzoek, de participatie tot en met het definitieve ontwerp. Maar je kan ook de vergunningen tot en met de begeleiding van de uitvoering uitbesteden. Jij hebt je handen vrij voor andere zaken.
- Specialistische deelonderzoeken: Voor een project heb je veel informatie nodig. Bijvoorbeeld archeologie, ecologie, mobiliteit of landmeten. Er zijn maar weinig organisaties die deze specialisten in dienst hebben. Stel je voor je meet zelf een project in? Maar je onderschat de complexiteit en de vereiste nauwkeurigheid. De gevolgen van slechte metingen zorgen voor onnodige extra kosten en overlast binnen een project. Denk aan straten die verzakken of rioleringen die slecht aangesloten zijn.
Waarom kies ik voor een OVO in deze situaties?
- Specifieke expertise: In al deze voorbeelden is er een duidelijke behoefte aan gespecialiseerde kennis en vaardigheden die niet intern beschikbaar zijn.
- Uitbesteden van verantwoordelijkheid: De opdrachtgever wil dat de opdrachtnemer verantwoordelijk is voor het volledige project, inclusief eventuele risico's en het behalen van deadlines.
- Duidelijk eindresultaat: Elk project heeft een duidelijk omschreven eindresultaat, zoals een voltooid park, gerestaureerde brug, of nieuw fietspadennetwerk, wat goed past binnen de kaders van een OVO.
Een OVO biedt dus een efficiënte manier om projecten met complexe of gespecialiseerde vereisten uit te voeren, terwijl de opdrachtgever ontzorgd wordt en de focus kan houden op andere belangrijke zaken.
Conclusie: weeg de opties zorgvuldig af
Het kiezen tussen inhuren van personeel via de WAADI en werken met een overeenkomst van opdracht (OVO) is een beslissing die zowel juridische als praktische implicaties heeft. Beide vormen bieden voordelen, afhankelijk van de mate van controle die je wilt behouden en de specifieke behoeften van je project.
Met de invoering van de Wtta vanaf 2026, wordt de verantwoordelijkheid voor jou als opdrachtgever nog groter. Deze wet zal strengere eisen stellen aan het inhuren van externe deskundigen. Met een goede voorbereiding voorkom je problemen in de toekomst.
Denk goed na over de aard van je project. Heb je tijdelijke ondersteuning nodig en wil je directe controle behouden? Dan kan inhuren via de WAADI passend zijn. Wil je echter het proces volledig uit handen geven en de verantwoordelijkheid bij de opdrachtnemer leggen? Dan biedt een OVO de beste oplossing. Vergeet niet dat de strengere eisen van de Wtta vanaf 2026 een belangrijke factor worden in je besluitvorming.
Overweeg de aard van het project, de mate van controle die je wilt behouden, en de aanstaande veranderingen onder de Wtta. Voor langlopende projecten is het verstandig om nu al rekening te houden met de strengere eisen die vanaf 2026 van kracht worden.
Wil je meer weten over de Wtta en de impact op je projecten? Lees ons artikel over de Wtta en de aankomende veranderingen.
Veelgestelde vragen over inhuur, overeenkomsten van opdracht en wetgeving (Wet DBA en Wtta)
Bij inhuur, zoals uitzenden of detacheren, ligt de leiding en toezicht bij de opdrachtgever. Bij een overeenkomst van opdracht (OVO) geeft de opdrachtgever alleen de opdracht zonder directe aansturing van de uitvoerder.
Geschreven door Nicole Behnke. Interview met Pia Wouters. De aanleiding zijn vragen van opdrachtgevers over de verschillen tussen detacheren (inlenen) en overeenkomsten van opdracht.
Welke werkvorm past bij mijn project?
Sta je voor de keuze om externe deskundigen in te schakelen voor jouw buitenruimteproject? Dan is het belangrijk om de juiste werkvorm te kiezen: inhuur of een overeenkomst van opdracht. Beide opties hebben specifieke voor- en nadelen, zeker met de Wet DBA en de aankomende Wet Toelating Terbeschikkingstelling Arbeidskrachten (Wtta) op komst.
In dit artikel vergelijken we de werkvormen en helpen we je bepalen welke het beste past bij jouw project.
We hebben een handige zzp-checklist gemaakt met een uitgebreide Excel-download.
Andere artikelen lezen?
Bronnen:
- Medewerker inhuren via detachering | Ondernemersplein (kvk.nl)
- Zorgen voor goede arbeidsvoorwaarden | Ondernemersplein (kvk.nl)
- Welke arbeidsvoorwaarden heb ik als uitzendkracht? | Rijksoverheid.nl
- Zzp'er inhuren | Ondernemersplein (kvk.nl)
- Werk uitbesteden via contracting | Ondernemersplein (kvk.nl)
- In- of uitlenen van arbeidskrachten | KVK
- Waadi Check | KVK
- De Waadi: hoe zat het ook alweer? (wolfsadvocaten.nl)